Potocznie nazywane „gotowymi okularami do czytania” — czyli okularami z korekcją dostępnymi bez recepty, zazwyczaj w drogeriach, kioskach i na targach — cieszą się niesłabnącą popularnością. Ich zaletami są niska cena i łatwa dostępność. Niestety, ich niewłaściwe używanie może prowadzić do realnych problemów ze wzrokiem, zwłaszcza jeśli zastępują one indywidualnie dobraną korekcję optyczną.
W tym artykule omawiamy najczęstsze błędy popełniane przez użytkowników okularów do czytania, wyjaśniamy ich możliwe konsekwencje i przedstawiamy zalecenia zgodne z aktualną wiedzą optometryczną.
Czym są gotowe okulary do czytania i jak działają?
Gotowe okulary do czytania to okulary jednoogniskowe z soczewkami dodatnimi (plusowymi), przeznaczone do korekcji widzenia w bliży. Umożliwiają one lepsze widzenie drobnego druku czy ekranu telefonu, zwłaszcza u osób z prezbiopią — fizjologicznym osłabieniem zdolności akomodacyjnych soczewki oka, które naturalnie postępuje po 40. roku życia.
Kluczowe ograniczenie? Okulary gotowe nie są dobierane indywidualnie – posiadają jednakową moc w obu oczach, nie uwzględniają rozstawu źrenic, astygmatyzmu ani specyfiki stylu życia użytkownika.
Błąd 1: Samodzielne dobieranie mocy soczewek „na oko”
Większość osób kupujących gotowe okulary wybiera je metodą prób i błędów, bez wcześniejszego badania wzroku. Zbyt słabe okulary nie poprawiają ostrości, a zbyt mocne powodują nadmierną pracę mięśni rzęskowych i szybsze zmęczenie wzroku.
Co mówią specjaliści?
Nawet różnica 0,25 dioptrii może wpływać na komfort widzenia. Długotrwałe używanie okularów o zbyt wysokiej mocy może prowadzić do napięcia akomodacyjnego, bólów głowy i subiektywnego wrażenia pogarszającego się wzroku.
Błąd 2: Używanie okularów o jednakowej mocy dla obu oczu
Z badań okulistycznych wynika, że u ponad 70% dorosłych występuje różnica w mocy korekcyjnej pomiędzy oczami. Gotowe okulary, mając symetryczne soczewki, nie uwzględniają tej różnicy. W efekcie jedno z oczu może być przeciążone, a drugie niedostymulowane.
Konsekwencje:
- utrwalenie dominacji jednego oka,
- zaburzenia integracji obuocznej,
- męczliwość wzrokowa przy pracy z tekstem,
- problemy z głębią ostrości.
Błąd 3: Ignorowanie rozstawu źrenic (PD)
Rozstaw źrenic (PD) to indywidualny parametr określający odległość między źrenicami w milimetrach. W gotowych okularach PD wynosi zazwyczaj 62–64 mm, co nie odpowiada rzeczywistym wartościom u wielu osób (różnice mogą wynosić nawet ±4 mm).
Skutek?
Jeśli oś optyczna soczewki nie pokrywa się z osią wzrokową, powstają:
- zniekształcenia obrazu,
- trudności z adaptacją,
- zmniejszenie kontrastu widzenia,
- wzmożone napięcie mięśni oczu.
Błąd 4: Używanie gotowych okularów do pracy z komputerem przy zbytnio oddalonym monitorze
Monitory komputerów, laptopów i tabletów znajdują się często odległości średniej (tzw. odległość pośrednia), której nie obejmują typowe okulary do czytania. Gotowe okulary, przystosowane do 30–40 cm, nie są wystarczające do pracy w zakresie 60–80 cm.
Co może się wydarzyć?
- wymuszona postawa ciała (pochylanie się nad ekranem),
- bóle karku, szyi i barków,
- pogorszenie koncentracji,
- wzrost objawów zespołu suchego oka.
Błąd 5: Noszenie okularów do czytania przez cały dzień
To jedno z najpoważniejszych nieporozumień. Okulary do czytania służą wyłącznie do pracy w bliży i nie powinny być noszone w innych sytuacjach – np. podczas chodzenia, prowadzenia pojazdu czy oglądania telewizji.
Skutki niewłaściwego użycia:
- rozmazany obraz przy patrzeniu na dalsze odległości,
- błędna percepcja przestrzenna,
- zawroty głowy i uczucie niestabilności,
- realne zagrożenie w ruchu drogowym.
Gotowe okulary a zdrowie oczu – co mówią optometryści?
Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Optometrii i Optyki (PTOO) oraz Europejskiej Rady Optometrii i Optyki (ECOO), gotowe okulary do czytania mogą być używane wyłącznie okazjonalnie i w bardzo ograniczonym zakresie.
Nie powinny być traktowane jako rozwiązanie długoterminowe. Każda korekcja wzroku powinna być poprzedzona profesjonalnym badaniem, uwzględniającym:
- indywidualne wartości refrakcji,
- dominację oka,
- rozstaw źrenic,
- ewentualne zaburzenia akomodacji i widzenia obuocznego.
Co zamiast gotowych okularów?
- Okulary indywidualne do czytania,
- Okulary biurowe bez korekcji (do pracy z tekstem i ekranem),
- Soczewki progresywne (dla osób potrzebujących korekcji dla bliży i dali),
- Dobrze dobrane oprawki i soczewki z korekcją optyczną.
Jak zadbać o wzrok i nie przepłacać za okulary?
Wielu użytkowników rezygnuje z indywidualnych okularów, obawiając się wysokiego kosztu. W rzeczywistości kluczem jest odpowiednie zaplanowanie zakupu:
- najpierw wybierz solidne, przystępne cenowo oprawki,
- następnie wykonaj badanie i zleć wykonanie soczewek u optyka, który dopasuje je do oprawy.
Oprawki marki MORAMO to alternatywa dla drogich okularów z salonu optycznego
W sklepie MORAMO.pl oferujemy szeroki wybór estetycznych i trwałych oprawek korekcyjnych, które:
- są zgodne z wymaganiami optycznymi,
- pasują do jednoogniskowych i progresywnych soczewek,
- mogą być z łatwością wykorzystane przez każdego optyka do wykonania indywidualnych okularów.
Dzięki temu możesz zaoszczędzić nawet kilkaset złotych, nie rezygnując z jakości, estetyki i komfortu.
Choć gotowe okulary do czytania mogą wydawać się prostym rozwiązaniem, ich niewłaściwe stosowanie prowadzi do licznych błędów i poważnych konsekwencji wzrokowych. Niewłaściwa moc, ignorowanie różnic między oczami, brak dopasowania PD i nieodpowiednie użytkowanie — to najczęstsze pułapki, które mogą skutkować zmęczeniem oczu, bólem głowy, a nawet zaburzeniami widzenia.
Wybierając profesjonalne rozwiązania korekcyjne na stałe, zyskujesz realny komfort i zdrowie wzroku. Wybierz odpowiednie oprawki okularowe, a następnie zleć optykowi wykonanie dopasowanych soczewek i ciesz się jakością bez kompromisów – także cenowych.